Cũng tương tự như máy sử lý văn bản đã làm nên một cuộc cách mạng về sử lý chữ viết, các thiết bị số thu thanh ổ cứng (HDRs) đã cho phép các nhạc sỹ có một khả năng sáng tạo không giới hạn trong việc sản xuất âm nhạc.
Thu thanh ổ cứng cho phép ta…
…thu không có giới hạn các rãnh (tracks) guitar solo mà không phải xoá đúp nào cả.
…nghe bản nhạc theo nhiều cách sắp xếp và trật tự khác nhau, sau đó có thể chọn một bản mà bạn thích nhất.
…không sợ bị mất các lần thu trước, các lỗi lầm có thể được hồi phục lại (undo)
…thu thanh, mix và thêm effects, rất đơn giản và tất cả đều trong một thiết bị.
Công nghệ thu thanh kỹ thuật số
Cũng tương tự như máy sử lý văn bản đã làm nên một cuộc cách mạng về sử lý chữ viết, các thiết bị số thu thanh ổ cứng (HDRs) đã cho phép các nhạc sỹ có một khả năng sáng tạo không giới hạn trong việc sản xuất âm nhạc.
Thu thanh ổ cứng cho phép ta…
…thu không có giới hạn các rãnh (tracks) guitar solo mà không phải xoá đúp nào cả.
…nghe bản nhạc theo nhiều cách sắp xếp và trật tự khác nhau, sau đó có thể chọn một bản mà bạn thích nhất.
…không sợ bị mất các lần thu trước, các lỗi lầm có thể được hồi phục lại (undo)
…thu thanh, mix và thêm effects, rất đơn giản và tất cả đều trong một thiết bị.
Khả năng sáng tạo linh hoạt là tất cả những gì về thu thanh ổ cứng.
Chúng ta cùng thảo luận về những vấn đề và sức mạnh của thu thanh ổ cứng và sẽ giúp bạn:
· Hiểu rõ căn bản về thu thanh digital,
· Hiểu biết về các loại thiết bị thu thanh digital khác nhau,
· Hiểu rõ về sự khác nhau giữa thu thanh ổ cứng và các loại thu thanh digital khác, và
· Hiểu rõ căn bản về việc thu thanh làm việc như thế nào trong các thiết bị thu thanh ổ cứng (HDRs).
Bạn sẽ thấy những lợi ích không gì sánh được của những tính năng như: random acces (truy cập ngẫu nhiên); virtual tracks (rãnh ảo); và pointer based editing (sửa dựa trên tiêu điểm).
Bạn cũng sẽ hiểu biết thêm về HDRs đa dụng, tổng hợp với những thiết bị sử lý effects và MIDI, cộng với cách sử dụng dễ dàng các hệ thống HDRs. Hơn nữa các thuật ngữ cuối sách giúp bạn tra cứu dễ dàng hơn.
Quan trong hơn cả, quyển sách này sẽ mở cho bạn cách cửa tới HDRs, giúp bạn thấy chúng cho bạn khả năng điều khiển rộng mở như thế nào, cho bạn thêm sức mạnh để mở rộng sức sáng tạo và làm cho âm nhạc của bạn vang lên có hiệu quả nhất.
Tính năng các công nghệ thu thanh
Tất cả các tiến trình thu thanh đều là sự chuyển đổi audio (tín hiệu âm thanh) sang một dạng nào đó.
Băng từ (analog tape)
Thu thanh trên băng từ sẽ chuyển tín hiệu âm thanh sang sự dao động nam châm từ tính một cách liên tục.
Mặc dù quá trình này đã được dùng trong rất nhiều năm, nhưng nó vẫn có những vấn đề cố hữu:
· Tiếng xì ở băng gốc và mức độ xì càng tăng khi mỗi lần copy.
· Gây ra những tiếng méo mó và rung mỗi khi có sự thay đổi về tốc độ của động cơ.
· Qua thời gian sẽ có sự suy giảm về chất lượng băng từ.
· Truy cập tuyến (Linear Access): để chuyển từ đầu bài đến cuối bài, bạn phải lần lượt đi qua tất cả các đoạn nhạc.
Thu thanh Digital:
Cũng giống như nhạc trên đĩa CD, thu thanh digital chuyển đổi âm thanh sang dạng số.
Quá trình này có những thuận lợi khác biệt so với thu thanh băng từ (analog):
· Không xì, không méo tiếng, không rung: hầu như không có tiếng ồn
· Không bị giảm chất lượng khi copy: bạn chỉ copy những con số.
· Có rất nhiều chức năng sử lý (reverb, delay,…) mà không mất đi chất lượng âm thanh.
· Có định vị truy cập ngẫu nhiên: khi tua từ đầu bài đến cuối bài, chỉ việc nhảy đến vị trí cần thiết ngay lập tức.
HDRs có chất lượng audio cực kỳ cao
Có một vài dạng thu thanh digital:
Đầu thu băng digital (Digital Tape Recorders)
Thu thanh dạng số vào băng từ.
Thuận lợi:
Bất lợi:
 |
Băng từ rẻ |
|
Truy cập tuyến (Linear Access) để tua từ đầu bài đến cuối bài, bạn phải chạy lần lượt các đoạn nhạc từ đầu đến cuối. |
|
Thu thanh một cách tiêu cực: mất lần thu đầu tiên khi bạn thu đè lần mới. |
|
Không thể phục hồi các bước đã làm sai (Undo) |
|
Không thể copy từ đoạn này tới đoạn khác trong cùng một thiết bị thu |
|
Khả năng chỉnh sửa hạn chế nếu không có các thiết bị hiện đại. |
|
Không có rãnh ảo (virtual tracks) |
|
Phải trang bị thêm các thiết bị ngoại vi như: Mixer và thiết bị sử ly Effect. |
|
Đầu thu băng digital (chẳng hạn như Alesis ADATÒ và Tascam DA-88Ò) |
|
Đầu thu MiniDisk |
|
Đầu thu ổ cứng. (HDRs) |
Về cơ bản, chúng là những chiếc “máy chữ” chất lượng cao.
Hệ thống dựa trên MiniDisk (MiniDisk Based Systems)
Thu thanh vào MiniDisk dạng dữ liệu (data-type)
Thuận lợi:
|
Giá tương đối rẻ |
Bất lợi:
|
Hạn chế về rãnh thu (track), giới hạn trong 4 rãnh. |
|
Thu thanh một cách tiêu cực, không có những mức độ phục hồi (undo) phức tạp |
|
Dùng mixer analog, nên khi ghép các rãnh thu sẽ bị giảm về chất lượng |
|
Không có Effect digital gắn liền |
|
Mức độ copy rãnh thu và chỉnh sửa cũng cực kỳ hạn chế và tốn dung lượng đĩa. Xem trang 10 và 12 để biết thêm chi tiết. |
|
Không thể đồng bộ và kết hợp các thiết bị thu để tăng số lượng rãnh thu. |
Đầu thu ổ cứng (Hard Disk Recorders – HDRs)
Thu thanh dạng số (Digital) vào ổ cứng. Thu thanh vào ổ cứng có nhiều thuận lợi nhất trong các thiết bị thu digital. Trong phần còn lại của quyển sách ta sẽ thảo luận về HDRs. Những thiết bị thu này thực sự đã mở cho bạn cánh cửa vào thế giới sáng tạo.
Các loại HDRs
Có hai loại thiết bị thu thanh ổ cứng cơ bản: Thiết bị thu thanh dựa trên máy vi tính (Computer Based Recorders) và Thiết bị thu ổ cứng độc lập (Dedicated Hard Disk Recorders).
Thiết bị thu thanh dựa trên máy vi tính (Computer Based Recorders)
Thuận lợi:
|
Làm việc ở chế độ đồ hoạ (Graphics) |
Bất lợi:
|
Đắt tiền |
|
Đòi hỏi kiến thức về vi tính cao. |
|
Thường đòi hỏi vi tính có cấu hình, card, cáp, và phần cứng lắp ngoài mạnh. |
|
Thường ít ổn định hơn các thiết bị thu độc lập. |
|
Không di chuyển, mang vác được |
Thiết bị thu ổ cứng độc lập (Dedicated Hard Disk Recorders).
Các hệ thống độc lập được thiết kế đặc biệt cho thu thanh audio và chỉnh sửa. HDRs độc lập có dạng từ những thiết bị thu thanh căn bản cho đến dạng workstations (tất cả trong một hộp gồm cả mixer với các nút và digital effects).
Thuận lợi:
|
Đầu tư đúng mức |
|
Cách sắp xếp và điều khiển thân thiện. |
|
Rất dễ học và sử dụng |
|
Cực kỳ ổn định. |
|
Vận chuyển dễ dàng |
|
Chất lượng âm thanh rất tốt. |
|
Các thiết bị phức tạp có thể dễ dàng đồng bộ với nhau để tăng thêm rãnh thu (có thể dùng 2 HDRs để có gấp đôi rãnh thu) |
Hãy trả lời câu hỏi này với sự so sánh:
Sự khác nhau lớn nhất giữa máy chữ và máy sử lý văn bản (word processors) là gì?
Khi bạn viết một cái gì đó lên giấy với máy chữ, nó luôn ở đó. Nếu bạn muốn thay đổi trật tự từ, chèn thêm một đoạn vào giữa trang, hay sử một lỗi đánh sai thì là điều không thể. Bạn phải đánh lại từ đầu. Điều này tương tự với băng analog và băng digital.
Máy sử lý văn bản (word processors) cho phép bạn sáng tạo tự do khi di chuyển các đoạn văn bản, copy các phần, chèn các đoạn văn bản, dễ dàng sửa các lỗi lầm, hay lưu lại nhiều phiên bản của một văn bản.
Đó là một trong những khác nhau lớn nhất giữa thiết bị thu thanh ổ cứng và thu thanh tuyến (linear) dù là băng analog hay digital.
Nguyễn Mai Kiên